สำหรับประสบการณ์การจัดการเรียนรู้ แค่ 6 ปี ไม่เคยเขียนบทความหรือวิจารณ์เรื่องใด ๆ หากนี้คือจุดเริ่มต้น ก็ขอให้ท่านได้รับฟังแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันได้บ้าง เกี่ยวกับความรู้ที่แท้จริงเกิดจากการปฏิบัติ ความรู้ที่ดีที่สุดเกิดจากประสบการณ์ ดังต่อไปนี้
การเรียนรู้ มีความหมายลึกซึ้งมากกว่าการสั่งสอน หรือการบอกเล่าให้เข้าใจและจำได้เท่านั้น ไม่ใช่เรื่องของการทำตามแบบ ไม่ได้มีความหมายต่อการเรียนในวิชาต่างๆเท่านั้น แต่ความหมายคลุมไปถึง การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมอันเป็นผลจากการสังเกตพิจารณา ไตร่ตรอง แก้ปัญหาทั้งปวงและไม่ชี้ชัดว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นเป็นไปในทางที่สังคมยอมรับเท่านั้น การเรียนรู้เป็นการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม การเรียนรู้เป็นความเจริญงอกงาม เน้นว่าการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่เป็นการเรียนรู้ต้องเนื่องมาจากประสบการณ์ หรือการฝึกหัด และพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปนั้นควรจะต้องมีความคงทนถาวรเหมาะแก่เหตุเมื่อพฤติกรรมดั้งเดิมเปลี่ยนไปสู่พฤติกรรมที่มุ่งหวัง ก็แสดงว่าเกิดการเรียนรู้แล้ว
การเรียนรู้โดยการปฏิบัติ(Action Leaning)โดยการรวมตัวกันเป็นกลุ่มเล็ก ๆ ศึกษาหรือทำกิจกรรม 4 กิจกรรมไปพร้อม ๆ กัน โดยกิจกรรมแต่ละกิจกรรมจะเสริมกันคือ การเรียนรู้จากประสบการณ์ การแก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ การแสวงหาความรู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อแก้ไขปัญหานั้น และการสนับสนุนโดยกลุ่มเพื่อให้เพื่อแก้ปัญหานั้น เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน
กระบวนการค้นหาความรู้จากประสบการณ์ (Knowledge Capture from Experience
:KCE) คือ กระบวนการผลิตภูมิปัญญาจากเหตุการณ์ที่ประสบ คิดและสรุปหลักการมี 3 ขั้นตอนดังนี้
E : Event Driven (ไปเจอเหตุการณ์อะไร เจอด้วยตนเอง นำมาคิด เรียนรู้จากการพบเห็น)
P : Process of Thinking (คิดได้อย่างไรในการแปลงเหตุการณ์ เป็นจุดคิด นำตรรกยะมาคิด ลองผิดลองถูก สะท้อนความรู้สึก แลกเปลี่ยนความรู้)
C : Conclusion of Results (จุดเรียนรู้โดยสรุป เกิดเป็นบทเรียนต่าง ๆ )
สุดท้ายก็จะเป็นปราชญ์เดินดิน
- เรียน
- รู้
- รู้อะไร
- รู้จากอะไร (ฟัง คิด ทำ)
- ประเภทสิ่งรู้ (รู้ไว้ใช่ว่า-จำเป็นต้องรู้-ต้องรู้)
- รู้สึกดีใจที่รู้
- ได้เอาไปใช้ประโยชน์
- อะไร (ประหยัด)
- งาน (งานมีประสิทธิผล)
- ตนเอง (เก่งขึ้น)
- องค์กร (เป็นองค์กรเรียนรู้ เก่งดีมีสุข พนักงานรู้ องค์กรมีความรู้)
- ได้อะไร
- เพื่อน ได้อยู่ร่วมกัน
- ความสุข
- มากน้อย ทำได้เองหรือเปล่า
- ต่อสู้กับความกลัว
- คุณค่าตัวเอง ต่อยอดความคิด
- คิดในเชิงระบบ
ซึ่งความรู้ที่ได้จากประสบการณ์ผ่านกระบวนการ EPC นั้น เป็นความสุขที่ได้เรียนรู้ เป็นความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติส่วนหนึ่ง ซึ่งหากปฏิบัติเอง ความรู้ที่เกิดขึ้นไม่ลืมเลือน ยังจำได้ เป็นประสบการณ์อย่างหนึ่งที่ได้ปฏิบัติ ได้พบ ได้เจอ ได้รู้ ได้คิด ต่อยอดความคิด คิดในเชิงระบบ จนพบความสุข ถือว่าเป็นความรู้ที่ดีที่สุด ยากที่จะลืมเลือน ทั้งนี้เกิดจากการปฏิบัติ กลายเป็นความรู้ที่แท้จริง และเป็นความสุขที่ได้มีประสบการณ์นั้นนั่นเอง ยกตัวอย่างนักเรียนที่ได้ทำจรวดขวดน้ำสักลำ ทำด้วยมือตนเอง ทำแล้วเกิดการเรียนรู้ และมีความสุขที่ได้เล่น ได้แข่งขัน เป็นประสบการณ์ใหม่ ที่อยากเล่าความรู้สึกที่ได้ยิงจรวดขวดน้ำครั้งแรก ละอองน้ำกระเด็นเข้าหน้า เย็นฉ่ำ หากไม่ทำเอง เล่นเอง เกิดประสบการณ์แล้วละก้อ ความรู้ดี ๆ เหล่านี้คงไม่เกิดเป็นแน่
อ้างอิง
http://www.budmgt.com/topics/top01/knowledge-capture-exp.html#Font_:_Tahoma
http://socialscience.igetweb.com/index.php?mo=3&art=15154
http://www.rayong.go.th/Strategy/KM_6/data/005/W/KManage.doc
การเรียนรู้ มีความหมายลึกซึ้งมากกว่าการสั่งสอน หรือการบอกเล่าให้เข้าใจและจำได้เท่านั้น ไม่ใช่เรื่องของการทำตามแบบ ไม่ได้มีความหมายต่อการเรียนในวิชาต่างๆเท่านั้น แต่ความหมายคลุมไปถึง การเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมอันเป็นผลจากการสังเกตพิจารณา ไตร่ตรอง แก้ปัญหาทั้งปวงและไม่ชี้ชัดว่าการเปลี่ยนแปลงนั้นเป็นไปในทางที่สังคมยอมรับเท่านั้น การเรียนรู้เป็นการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม การเรียนรู้เป็นความเจริญงอกงาม เน้นว่าการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมที่เป็นการเรียนรู้ต้องเนื่องมาจากประสบการณ์ หรือการฝึกหัด และพฤติกรรมที่เปลี่ยนแปลงไปนั้นควรจะต้องมีความคงทนถาวรเหมาะแก่เหตุเมื่อพฤติกรรมดั้งเดิมเปลี่ยนไปสู่พฤติกรรมที่มุ่งหวัง ก็แสดงว่าเกิดการเรียนรู้แล้ว
การเรียนรู้โดยการปฏิบัติ(Action Leaning)โดยการรวมตัวกันเป็นกลุ่มเล็ก ๆ ศึกษาหรือทำกิจกรรม 4 กิจกรรมไปพร้อม ๆ กัน โดยกิจกรรมแต่ละกิจกรรมจะเสริมกันคือ การเรียนรู้จากประสบการณ์ การแก้ไขปัญหาอย่างสร้างสรรค์ การแสวงหาความรู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อแก้ไขปัญหานั้น และการสนับสนุนโดยกลุ่มเพื่อให้เพื่อแก้ปัญหานั้น เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ร่วมกัน
กระบวนการค้นหาความรู้จากประสบการณ์ (Knowledge Capture from Experience
:KCE) คือ กระบวนการผลิตภูมิปัญญาจากเหตุการณ์ที่ประสบ คิดและสรุปหลักการมี 3 ขั้นตอนดังนี้
E : Event Driven (ไปเจอเหตุการณ์อะไร เจอด้วยตนเอง นำมาคิด เรียนรู้จากการพบเห็น)
P : Process of Thinking (คิดได้อย่างไรในการแปลงเหตุการณ์ เป็นจุดคิด นำตรรกยะมาคิด ลองผิดลองถูก สะท้อนความรู้สึก แลกเปลี่ยนความรู้)
C : Conclusion of Results (จุดเรียนรู้โดยสรุป เกิดเป็นบทเรียนต่าง ๆ )
สุดท้ายก็จะเป็นปราชญ์เดินดิน
- เรียน
- รู้
- รู้อะไร
- รู้จากอะไร (ฟัง คิด ทำ)
- ประเภทสิ่งรู้ (รู้ไว้ใช่ว่า-จำเป็นต้องรู้-ต้องรู้)
- รู้สึกดีใจที่รู้
- ได้เอาไปใช้ประโยชน์
- อะไร (ประหยัด)
- งาน (งานมีประสิทธิผล)
- ตนเอง (เก่งขึ้น)
- องค์กร (เป็นองค์กรเรียนรู้ เก่งดีมีสุข พนักงานรู้ องค์กรมีความรู้)
- ได้อะไร
- เพื่อน ได้อยู่ร่วมกัน
- ความสุข
- มากน้อย ทำได้เองหรือเปล่า
- ต่อสู้กับความกลัว
- คุณค่าตัวเอง ต่อยอดความคิด
- คิดในเชิงระบบ
ซึ่งความรู้ที่ได้จากประสบการณ์ผ่านกระบวนการ EPC นั้น เป็นความสุขที่ได้เรียนรู้ เป็นความรู้ที่เกิดจากการปฏิบัติส่วนหนึ่ง ซึ่งหากปฏิบัติเอง ความรู้ที่เกิดขึ้นไม่ลืมเลือน ยังจำได้ เป็นประสบการณ์อย่างหนึ่งที่ได้ปฏิบัติ ได้พบ ได้เจอ ได้รู้ ได้คิด ต่อยอดความคิด คิดในเชิงระบบ จนพบความสุข ถือว่าเป็นความรู้ที่ดีที่สุด ยากที่จะลืมเลือน ทั้งนี้เกิดจากการปฏิบัติ กลายเป็นความรู้ที่แท้จริง และเป็นความสุขที่ได้มีประสบการณ์นั้นนั่นเอง ยกตัวอย่างนักเรียนที่ได้ทำจรวดขวดน้ำสักลำ ทำด้วยมือตนเอง ทำแล้วเกิดการเรียนรู้ และมีความสุขที่ได้เล่น ได้แข่งขัน เป็นประสบการณ์ใหม่ ที่อยากเล่าความรู้สึกที่ได้ยิงจรวดขวดน้ำครั้งแรก ละอองน้ำกระเด็นเข้าหน้า เย็นฉ่ำ หากไม่ทำเอง เล่นเอง เกิดประสบการณ์แล้วละก้อ ความรู้ดี ๆ เหล่านี้คงไม่เกิดเป็นแน่
อ้างอิง
http://www.budmgt.com/topics/top01/knowledge-capture-exp.html#Font_:_Tahoma
http://socialscience.igetweb.com/index.php?mo=3&art=15154
http://www.rayong.go.th/Strategy/KM_6/data/005/W/KManage.doc
1 ความคิดเห็น:
ช่วยไปหาต่อว่าความรู้ทางวิทยาศาสตร์คืออะไรต่างกับความรู้ทั่วไปอย่างไร
แสดงความคิดเห็น